OBEZİTE ( ŞİŞMANLIK )

ŞİŞMANLIK (OBEZİTE) 

Vücut yağ oranın artmasına şişmanlık diyoruz. Şişmanlığın tıp bilimindeki ismi ise OBEZİTE’dir. Vücut yağı normal erkeklerde ağırlığın %15-18’ini, kadınlarda %20-25’ini oluşturur. Erkeklerde bu oran %25’i, kadınlarda ise %35’i geçerse şişmanlık oluşur. Çocuklarda ise boy-kilo cetveline göre 95 persentilin üzerine çıkması durumunda şişmanlıktan bahsedilir.

 

TÜRKİYE’DE HER 3 KADINDAN BİRİ VE HER 5 ERKEKTEN BİRİ ŞİŞMANDIR

Türkiye’de şişmanlık son 10 yılda kadınlarda %65 oranında, erkeklerde ise %30 oranında artış gösterdiği saptanmıştır. Yeni yapılan bir çalışmada bölgelere göre şişmanlık en fazla İç Anadolu’da (yüzde 25 ), en az ise Doğu Anadolu’da (yüzde 17.2 ) saptanmıştır. Her 2 ev kadınından 1'inin şişman ve kadınların şişmanlığının tamamına yakınının da hastalık getiren ''elma'' tipinde olduğu ortaya konmuştur. Türkiye'de her 3 kadın ve her 5 erkekten 1'inin şişman olduğu saptanmıştır.
Almanya’da yaşayan Türklerde 1997 yılında Giessen şehrinde yapılan bir araştırmada erkeklerde %21.4, kadınlarda ise % 47.6 oranında bulunmuştur. Bu oldukça yüksek bir orandır.
Şişmanlığın giderek artmasının nedeni fizik aktivitenin azalması veya hareketsizliğin giderek artmasına, BESLENME ALIŞKANLIKLARINDAKİ DEĞİŞMEYE, lezzetli ve yağ içeriği yüksek gıdalarla beslenmeye ve fast food türü gıdalarla beslenmenin artmasına bağlanmaktadır.

ŞİŞMANLIĞIN BAŞLICA NEDENİ HAREKETSİZLİK VE FAZLA BESLENMEKTİR

Harcadığınızdan fazla kalori alınması durumunda alınan fazla enerji vücutta yağ olarak depolanarak şişmanlığa neden olur.
Şişmanlığın oluşumunda genetik ve çevresel faktörlerin ve psikolojik durumun önemli etkisi vardır.

Şişmanlığa neden olan durumları şu şekilde sıralayabiliriz:

1. Alınan bazı ilaçlar ve hormonlar: Kortizon kullanımı veya psikiyatride kullanılan bazı ilaçlar
2. Beslenme alışkanlıkları:Sık yemek yeme, aşırı yeme, yağlı yemek yeme ve ihtiyaçtan fazla kalori almak
3. Hormon hastalıkları:
a) Cushing sendromu denilen böbrek üstü bezinin fazla çalışması hastalığı
b) Hipotiroidi (Tiroid bezinin az çalışması)
c) Polikistik over sendromu ( Kadınlarda yumurtalıkta kist olması)
d) Büyüme hormonu yetmezliği
e) Hipogonadizm denilen seks hormon azlığı
4. Sosyoekonomik ve psikolojik faktörler
5. Genetik faktörler
6. Hareketsiz yaşam

PROTEİN TAKVİYELERİ
 Vücut Kitle İndeksi Hesaplama Vücut Kitle Endeksi Nedir? Vücut kitle endeksi (VKİ veya BMI - Body Mass Index), bir kişinin boy ve kilo ölçümlerine dayanarak vücuttaki yağ oranını hesaplamak için kullanılan bir ölçüttür. VKİ, kilogram cinsinden ağırlığı, metre cinsinden boyun karesine bölerek hesaplanır. VKİ, bir kişinin kilosunun boyuna göre normal, zayıf veya kilolu olup olmadığını belirlemek için kullanılır ve genellikle sağlıklı bir vücut ağırlığının korunmasına yardımcı olmak için bir kılavuz olarak kullanılır. Ancak, VKİ tek başına bir sağlık ölçütü olarak yeterli değildir ve diğer faktörler de dikkate alınmalıdır, örneğin, yağ dağılımı, kas kütlesi, yaş, cinsiyet ve genetik özellikler gibi. Vücut Kitle Endeksi Hesaplama Vücut kitle endeksi (BMI) hesaplamak için aşağıdaki formülü kullanabilirsiniz: BMI = kilogram cinsinden ağırlık / metre cinsinden boyun karesi Örneğin, 70 kilogram ağırlığı ve 1.75 metre boyu olan bir kişinin BMI değeri şu şekilde hesaplanabilir: BMI = 70 / (1.75 x 1.75) = 22.86 Bu kişinin BMI değeri normal aralıkta (18.5-24.9) olduğundan, sağlıklı bir vücut ağırlığına sahip olduğu söylenebilir. Vücut Kitle İndeksi Sonuçları Ne Anlama Gelir? Vücut kitle indeksi (VKİ), bir kişinin boy ve kilo ölçümlerine dayanarak hesaplanan bir değerdir ve bu değer, bir kişinin normal, zayıf veya kilolu olup olmadığını belirlemek için kullanılır. VKİ sonuçları aşağıdaki kategorilere ayrılır: 18.5 ve altı: Zayıf 18.5 ile 24.9 arası: Normal 25 ile 29.9 arası: Kilolu 30 ile 34.9 arası: Şişman (obezite sınıfı 1) 35 ile 39.9 arası: Aşırı şişman (obezite sınıfı 2) 40 ve üzeri: Aşırı aşırı şişman (obezite sınıfı 3) VKİ, bir kişinin vücut yağını hesaplamak için kullanılan bir ölçüttür ve yüksek VKİ değerleri, obezite ve bununla ilişkili sağlık sorunları riskini artırabilir. Ancak, VKİ, bir kişinin vücut yağının dağılımını, kas kütlesini ve diğer faktörleri dikkate almadığından, bazı durumlarda yanıltıcı olabilir. Bu nedenle, VKİ sonuçları yalnızca bir kılavuz olarak kullanılmalı ve doktorunuzla konuşarak daha ayrıntılı bir değerlendirme yapılmalıdır. Detaylı Vücut Kitle İndeksi ile Obezite Hesaplama Vücut kitle indeksi (VKİ), bir kişinin boy ve kilo ölçümlerine dayanarak vücuttaki yağ oranını hesaplamak için kullanılan bir ölçüttür. VKİ değerleri aşağıdaki kategorilere ayrılır: 18.5 ve altı: Zayıf 18.5 ile 24.9 arası: Normal 25 ile 29.9 arası: Kilolu 30 ile 34.9 arası: Şişman (obezite sınıfı 1) 35 ile 39.9 arası: Aşırı şişman (obezite sınıfı 2) 40 ve üzeri: Aşırı aşırı şişman (obezite sınıfı 3) VKİ sonuçlarınızı ölçmek için aşağıdaki formülü kullanabilirsiniz: VKİ = kilogram cinsinden ağırlık / metre cinsinden boyun karesi Örneğin, 70 kilogram ağırlığı ve 1.75 metre boyu olan bir kişinin VKİ değeri şu şekilde hesaplanabilir: VKİ = 70 / (1.75 x 1.75) = 22.86 Bu kişinin VKİ değeri normal aralıkta olduğundan, sağlıklı bir vücut ağırlığına sahip olduğu söylenebilir. Ancak, VKİ tek başına bir sağlık ölçütü olarak yeterli değildir. VKİ sonuçlarınızın yanı sıra bel çevreniz, yağ dağılımınız, kas kütleniz, yaşınız, cinsiyetiniz ve genetik özellikleriniz gibi diğer faktörleri de dikkate almak önemlidir. Aşağıdaki tabloda VKİ sonuçlarına göre obezite sınıfınızı hesaplayabilirsiniz: VKİ Obezite Sınıfı 18.5 ve altı - 18.5 - 24.9 - 25.0 - 29.9 1 30.0 - 34.9 2 35.0 - 39.9 3 40.0 ve üzeri 3 Örneğin, VKİ değeri 35 olan bir kişi, obezite sınıfı 3'e girer. Bu kişinin obezite ile ilişkili sağlık sorunları riski yüksek olabilir ve diyet, egzersiz ve diğer tedavi seçenekleri hakkında doktoruyla konuşması önerilir. Vücut Kitle İndeksi Dışında Neler Dikkate Alınır? Vücut kitle indeksi (VKİ), vücuttaki yağ oranını hesaplamak için kullanılan bir ölçüttür, ancak bu ölçüt yalnızca bir kişinin boy ve kilo ölçümlerini dikkate alır ve bazı durumlarda yanıltıcı olabilir. Bu nedenle, VKİ sonuçlarının yanı sıra aşağıdaki faktörler de değerlendirilir: Bel çevresi: Karın bölgesinde biriken yağlar, kalça veya bacaklarda biriken yağlardan daha fazla sağlık sorunlarına neden olabilir. Bu nedenle, bel çevresi ölçümü, bir kişinin obezite ve diğer sağlık sorunları riskini belirlemede önemli bir faktördür. Yağ dağılımı: Vücuttaki yağın dağılımı da önemlidir. Örneğin, "elma" şekilli bir vücut tipi, karın bölgesinde biriken yağlar nedeniyle daha yüksek bir obezite riski taşırken, "armut" şekilli bir vücut tipi, kalça veya bacaklarda biriken yağlar nedeniyle daha düşük bir obezite riski taşır. Kas kütlesi: Kas kütlesi, bir kişinin vücut ağırlığının bir kısmını oluşturur ve VKİ ölçümleri sırasında göz ardı edilir. Bu nedenle, bir kişinin yüksek kas kütlesi, yüksek VKİ değerlerine sahip olmasına rağmen normal yağ oranına sahip olabileceği anlamına gelebilir. Yaş, cinsiyet ve genetik özellikler: Yaş, cinsiyet ve genetik özellikler de VKİ ölçümlerini etkileyebilir. Örneğin, yaşlandıkça kas kütlesi azalırken yağ oranı artabilir. Ayrıca, bazı insanlar genetik olarak daha fazla yağ depolama eğiliminde olabilirler. Bu nedenle, VKİ sonuçları her zaman tam bir resim sağlamayabilir. Doktorlar, VKİ sonuçlarını diğer faktörlerle birleştirerek obezite ve sağlık sorunları riskini daha doğru bir şekilde değerlendirebilirler. Boyunuzu ve Kilonuzu Girin Vücut Kitle İndeksinizi hesaplamak için kilonuzu, kilonuzu metre cinsinden boyunuzun karesine bölün. Sonuç 25'ten büyükse, fazla kilolu olarak kabul edilirsiniz. 18,5 ile 24,9 arasında bir Vücut Kitle İndeksi, normal kiloyu gösterir. 18,5'in altındaki bir BMI, zayıflığı gösterir. Vücut Kitle İndeksi Hesaplayı Tıklayın Ne kadar yağ taşıdığınızı öğrenmek için hesap makinesini de kullanabilirsiniz. Forma boyunuzu ve kilonuzu girin ve Yağ Yüzdesini Hesapla'yı tıklayın. Sonuçlarınızı Aşağıdaki Tabloyla Karşılaştırın Toplam vücut ağırlığınızın %20'sinden fazlasını yağ olarak taşıyorsanız, fazla kilolu sayılırsınız. Bu, yüksek tansiyon, tip 2 diyabet ve bazı kanserler gibi ciddi sağlık sorunları geliştirme riskiniz olduğu anlamına gelir.